Met een helm op de fiets, is dat nodig of niet?

In Nederland is het niet verplicht om een fietshelm te dragen als u een pleziertochtje maakt. Toch zijn er steeds meer mensen die bij sportieve fietstochten of op de e-bike een helm gebruiken. Bij wielerwedstrijden en bij veel toertochten is een fietshelm wel verplicht. Wanneer is het verstandig een fietshelm te dragen? Altijd, zegt Interpolis, maar zeker op de e-bike.

Fietsers op een e-bike rijden meestal harder dan gewone fietsers. Andere verkeersdeelnemers horen daardoor niet altijd  een e-bike aankomen en ze schatten ook de snelheid vaak te laag in. Daardoor gebeuren er eerder ongelukken met e-bikes. Ouderen zijn daarbij in het nadeel, omdat ze over het algemeen minder lenig zijn en minder spierkracht hebben. Er belanden tegenwoordig twee keer zoveel 55-plussers op de spoedeisende hulp na een fietsongeval dan tien jaar geleden.

Als u een helm draagt, wordt de kans op een botsing of een val natuurlijk niet kleiner. Maar een fietshelm verkleint wel de kans op ernstige verwondingen bij een ongeval. Fietsers met een helm hebben zeventig procent minder kans om te overlijden door een verwonding aan hun hoofd of hersenen dan fietsers zonder helm. Interpolis adviseert daarom om op de e-bike een fietshelm te dragen.

Waarom is bescherming nodig?

Uw hoofd en uw hersenen zijn kwetsbaar. Hoofd- en hersenletsel komt veel voor bij fietsers. Van alle fietsers die ernstig gewond raken door een fietsongeval, heeft bijna een derde hoofd- of hersenletsel. Hersenletsel komt het meest voor. Een val met hersenletsel kan ingrijpende gevolgen hebben. Het is daarom verstandig uw hoofd extra te beschermen.

Wat is een veilige helm?

Als u in Nederland een fietshelm koopt, moet die voldoen aan de Europese richtlijnen. In een goedgekeurde helm staan in de binnenkant de letters CE gevolgd door EN-1078,  het nummer van de Europese norm.

Op de e-bike kunt u een speciale e-bike-helm dragen of een helm voor de racefiets of mountainbike. Deze helmen zijn niet geschikt voor een speed pedelec, een elektrische fiets die tot 45 kilometer per uur rijdt. Hiervoor gelden aparte verkeersregels.

Waar koop ik een fietshelm?

Een fietshelm koopt u in een fietsenwinkel. Daar kunt u de helm passen. U voelt dan hoe de helm zit en of u liever een lichtere of een zwaardere helm draagt. Wilt u graag een goed advies, ga dan naar een fietsenwinkel waar ook racefietsen en mountainbikes worden verkocht. Daar kunt u er zeker van zijn dat de verkoper veel ervaring heeft met adviseren over fietshelmen. Koop nooit een gebruikte helm. Aan de buitenkant is niet te zien of de helm beschadigd is. Een beschadigde helm beschermt uw hoofd niet goed.

Hoe weet ik de juiste maat?

Het is belangrijk dat de fietshelm goed past. Een fietshelm is verstelbaar en er zijn verschillende maten. Bij sommige merken overlappen de maten elkaar. M kan bijvoorbeeld een omtrek van 52 tot 58 cm zijn en L een omtrek van 56 tot 61 cm. Bij een ander merk kunnen de maten aaneensluitend zijn. M is dan bijvoorbeeld 55,5 tot 59 cm en L 59 tot 62,5 cm. Meet de omtrek van uw hoofd 2,5 cm boven de wenkbrauw. Kijk in welke maat u uitkomt. Als u precies op de grens zit, kunt u in de winkel beide maten proberen. Bestelt u een helm bij een webwinkel, meet dan nog een keer om zeker te zijn.

Heeft u de juiste maat? Dan kunt u de helm afstellen op uw hoofd. Dat is een nauwkeurig werkje waar u even de tijd voor moet nemen. Meestal heeft de helm een draaiknop. Draai eraan totdat de helm goed aansluit op uw hoofd. Als u voorover buigt, moet de helm niet vallen. Stel de helm niet te strak af, want dan kunt u onderweg hoofdpijn krijgen.

Maak ook het kinbandje op lengte. Het bandje moet tegen de keel zitten, niet op het puntje van de kin. Het moet zo strak zitten dat de  helm niet verschuift op uw hoofd. Het bandje is passend als u twee vingers tussen kin en de sluiting kunt steken.

Wanneer is een fietshelm verplicht?

Voor een gewone fiets of e-bike is in Nederland een fietshelm niet verplicht. Er zijn ook geen organisaties die vinden dat een fietshelm verplicht moet worden. Voor een speed pedelec is die verplichting er wel, omdat een speed pedelec onder de regels voor bromfietsen valt. In sommige landen zijn fietshelmen wel verplicht, meestal voor kinderen, soms ook voor volwassenen. In Europa is er fietshelmplicht voor volwassenen in Finland, Malta, Slowakije en Spanje.

Wat moet ik doen na een val?

Als u na een ernstige val medische hulp nodig heeft, dan houdt u de helm op. In de ambulance of in het ziekenhuis kunnen zorgverleners controleren of u hoofd- of hersenletsel heeft. Zij helpen u verder.

Koop na een val altijd een nieuwe helm. De helm heeft bij de val de grootste klap opgevangen. Na die klap is het binnenwerk ingedeukt en kan de helm niet nog een klap opvangen. Vervang daarom na een val de helm, ook al is er aan de buitenkant geen beschadiging te zien.