Zo leuk is Nederland: 9 vestingsteden

Bent u op zoek naar een verrassend uitstapje, maar wilt u er niet te ver voor reizen? Nederland heeft veel moois te bieden, voor cultuurliefhebbers en voor natuurgenieters. Bezoek bijvoorbeeld één van deze 9 vestingstadjes.

Vestingsteden zijn steden of plaatsen die zijn versterkt met stadswallen en andere verdedigingswerken. Een vestingstad heeft altijd een groter doel dan het beschermen van alleen de eigen bewoners. Bijvoorbeeld het beschermen van een belangrijke grens of een plek waar wegen of rivieren samenkomen.

Wij hebben 9 mooie vestingsteden uitgekozen, verspreid over heel Nederland. Sommige zijn groot, andere (heel) klein. Sommige zijn met het openbaar vervoer te bereiken, andere niet. In alle stadjes kunt u een mooie stadswandeling maken en vaak is ook de omgeving de moeite waard.

1. Bourtange

Eén van de kleinste, mooiste en beroemdste vestingstadjes van Nederland is Bourtange in de provincie Groningen. Het is eigenlijk geen vestingstad, maar een dorp. De vesting ligt tegen de grens met Duitsland aan en was ooit bedoeld om de weg naar de stad Groningen te beschermen. Toen de vesting rond 1850 niet meer nodig was, werd Bourtange een boerendorp. Pas veel later werden de muren en grachten weer hersteld. Sinds 1992 is Bourtange weer helemaal zoals het vroeger was, compleet met soldatenbarakken, kanonnen, kruithuizen en molens.

U kunt Bourtange bezoeken voor een wandeling door de oude straten en over de stervormige stadswallen. Er zijn enkele restaurants en toeristische winkels. Ook kunt u verschillende musea bezoeken. Parkeren kan bij het bezoekerscentrum en is gratis. Bourtange is minder goed met het openbaar vervoer te bereiken.

2. Harlingen

Misschien kent u Harlingen vooral als havenstadje aan de Waddenzee, waar u de boot naar Vlieland of Terschelling kunt nemen. Maar Harlingen is ook één van de Friese elf steden én een vestingstad. Op de stadsplattegrond zijn de bastions nog duidelijk te zien. Op één van de bastions is een mooie Engelse tuin aangelegd, waar u kunt wandelen. Bastions aan de zuidkant hebben plaats gemaakt voor het spoor. Dankzij de ligging aan zee is Harlingen rijk geworden door de handel. U kunt er prachtige monumentale pakhuizen en zoutketen bewonderen. Harlingen is goed met het openbaar vervoer te bereiken. In de omgeving kunt u de Waddeneilanden, het IJsselmeer en de Afsluitdijk bezoeken. Kijk voor meer informatie op de website van Harlingen.

3. Blokzijl

Blokzijl is een Overijssels vestingstadje, dat in de zeventiende eeuw vooral bestond uit een versterkte sluis. De haven wordt nu gebruikt door plezierboten en langs het water liggen een paar terrasjes. In de omgeving van Blokzijl vindt u de Weerribben Wieden, een groot moerasgebied waar u goed kunt wandelen en fietsen of een tochtje maken met een fluisterboot. Blokzijl is met de bus te bereiken vanuit Steenwijk. Meer informatie vindt u op de website van Blokzijl.

4. Zutphen

Zutphen wordt ook wel torenstad genoemd. Vanaf een afstandje ziet u al de vele torens van kerken, kloosters en stadspaleizen. Daaraan kunt u de vroegere rijkdom van Hanzestad Zutphen aflezen. De vestingwerken kunt u bewonderen tijdens een stadswandeling. U wandelt langs de stadsmuren en stadspoorten. Het Middeleeuwse stadscentrum heeft veel kleine steegjes en gezellige terrasjes om even uit te rusten. Ook de omgeving van Zutphen is de moeite waard. U kunt er mooi wandelen door de uiterwaarden van de IJssel of langs de rivier de Berkel. Zutphen is per trein te bereiken. Meer informatie vindt u op de website van Zutphen.

5. Weesp

Tussen Amsterdam en natuurgebied het Naardermeer ligt vestingstad Weesp. Als vestingstad was Weesp een belangrijk deel van de Stelling van Amsterdam, bedoeld om de stad Amsterdam te beschermen. Bijzondere monumenten zijn Fort Ossenmarkt in de rivier de Vecht, de stadswallen en de bastions, waar u overheen kunt wandelen. Weesp is rijk geworden met het brouwen van bier en het stoken van jenever en heeft ook een grote chocoladefabriek gehad. In de omgeving kunt u de vestingstad Muiden bezoeken of een wandeling maken door natuurgebied het Naardermeer. Weesp is goed per trein te bereiken. Meer informatie vindt u op de website van VVV Weesp.

6. Woerden

Middenin het Groene Hart ligt vestingstad Woerden. Deze stad was in de achttiende eeuw het hoofdkwartier van de Oude Hollandse Waterlinie, die Holland beschermde tegen de Fransen. Ook Weesp hoorde bij deze linie. In Woerden kunt u de bastions, de stadsgracht en het exercitieveld nog bekijken. In het Arsenaal en de Kazerne is nu horeca gevestigd. Het Kasteel is nog tot in de jaren tachtig van de vorige eeuw gebruikt als magazijn door Defensie. In de omgeving van Woerden kunt u wandelen en fietsen door het Groene Hart. Woerden is per trein bereikbaar. Meer informatie vindt u op de website van Woerden.

7. Heusden

In Heusden konden verdedigers vroeger de vijand van alle kanten zien aankomen vanaf de vestingwallen. Nog steeds is het uitzicht vrij. Richting het noorden kijkt u over de rivier de Maas naar Gelderland en richting het zuiden over Brabant. U kunt in Heusden een stadswandeling maken langs honderden monumentale gebouwen, zoals de vestingwerken en het Gouverneurshuis. Daarbij komt u ook leuke pleintjes en terrasjes tegen. In de omgeving kunt u mooi wandelen en fietsen door de natuur van het Land van Heusden en Altena en langs verschillende historische koren- en watermolens. Heusden is per bus bereikbaar vanuit Den Bosch. Parkeren kan bijna alleen maar buiten de vesting (gratis). Meer informatie vindt u op de website van Heusden.

8. Sittard

Sittard is op Maastricht na de oudste stad van Limburg en stamt waarschijnlijk zelfs uit de vroege Middeleeuwen. Een groot deel van de stadswallen is bewaard gebleven en een deel van de grachten is nog niet zo lang geleden in ere hersteld. Vlak in de buurt liggen ook verschillende kloosters. Dat maakt een wandeling over de wallen de moeite waard. Vergeet niet een kijkje te nemen in de rijk versierde basiliek aan de Oude Markt, waar ook veel gezellige terrasjes liggen. In de omgeving kunt u een mooie wandeling maken over de Kollenberg en langs de Geleenbeek. Sittard is goed te bereiken met de trein. Meer informatie over het bezoek aan de stad vindt u op de website Visit Zuid-Limburg.

9. Hulst

Het Zeeuws-Vlaamse Hulst was een belangrijk verdedigingswerk in de Tachtigjarige Oorlog. De stad is in handen geweest van Gentse, Spaanse, Franse en Duitse troepen. Na de Tweede-Wereldoorlog is er veel herbouwd en gerestaureerd in de stad, zoals de verwoeste toren van de basiliek. De stadspoorten en stadswallen zijn na een restauratie in prima staat. U kunt over de stadsmuren wandelen, waarbij u over alle vier de toegangspoorten komt. Buiten de stadswallen kunt u gratis parkeren. Hulst is minder goed te bereiken met openbaar vervoer. Meer informatie vindt u bij het Infopunt Inulst.