Als een naaste overlijdt, is het goed om zijn/haar bank(en) daarvan zo snel mogelijk op de hoogte te stellen. Dat kan bij de meeste banken telefonisch, schriftelijk én via de website, zoals bij de Rabobank.
De bank blokkeert vervolgens de rekeningen die alleen op naam van de overledene staan. Ook de betaalkaarten, creditcards en internetbankieren die aan de rekeningen gekoppeld zijn, worden geblokkeerd. Daarna kunnen er van deze rekeningen geen bedragen meer worden afgeschreven of wijzigingen worden doorgevoerd, tenzij alle erfgenamen hier toestemming voor geven. Soms mogen de kosten voor de uitvaart wel van deze rekeningen worden betaald. Overleg hierover met uw bank. Ook automatische incasso’s, bijvoorbeeld voor gas, water en licht, blijven gewoon doorlopen.
Een volmacht vervalt op het moment van overlijden. Dit betekent dat een gevolmachtigde de rekening van de overledene niet meer kan gebruiken en geen betalingen meer kan doen namens de overledene. Ook vervalt een eventuele volmacht die de overledene als gevolmachtigde had.
En/of-rekening?
Heeft de overledene een en/of-rekening samen met zijn echtgenoot/geregistreerd partner?
Dan kan bij sommige banken, de tenaamstelling van de en/of-rekening op verzoek van de overgebleven echtgenoot/geregistreerd partner gewijzigd worden. Vervolgens wordt het een enkelvoudige rekening die alleen op de naam van de langstlevende staat en ook alleen door haar gebruikt mag worden. De bank gaat er namelijk vanuit dat de wettelijke verdeling van toepassing is.
Had de overledene een en/of-rekening samen met iemand anders?
Dan wordt de tenaamstelling niet gewijzigd en wordt de rekening niet geblokkeerd. De tweede rekeninghouder kan de rekening blijven gebruiken. Ook zijn bankpas blijft actief.
Het is mogelijk dat dit geen gewenste situatie is. Bijvoorbeeld omdat de erfgenamen denken dat de tweede rekeninghouder misbruik zou kunnen maken van de en/of-rekening. Of wanneer één van de kinderen de tweede rekeninghouder is. De gezamenlijke erfgenamen kunnen hier schriftelijk bezwaar tegen maken bij de bank. Vervolgens wordt de en/of-rekening omgezet naar een en/en-rekening. Dit betekent dat de tweede rekeninghouder toestemming van alle erfgenamen nodig heeft om het saldo op de en/en-rekening te mogen gebruiken. Omgekeerd geldt hetzelfde. De gezamenlijke erfgenamen hebben dan de toestemming van de tweede rekeninghouder nodig, voordat zij de rekening kunnen gebruiken.
Verklaring van erfrecht
Een verklaring van erfrecht is een notariële akte, waarin de notaris verklaart wie er is overleden, of de overledene een testament heeft gemaakt en wat er (gedeeltelijk) in dit testament is bepaald. Bovendien verklaart de notaris wie de erfgenamen van de overledene zijn en wie van de erfgenamen gemachtigd is om de erfenis van de overledene af te wikkelen. Hierdoor weet de bank wie na overlijden van de rekeninghouder mag beschikken over de rekening. Een verklaring van erfrecht kost tussen de 300 en 1200 euro (2023). De bank kan altijd om een verklaring van erfrecht vragen, zodat ze zeker weet wie de bankzaken mag afhandelen. Ook andere instanties, zoals de Belastingdienst, kunnen om een verklaring van erfrecht vragen. Soms kan de bank een uitzondering maken, denk aan situaties waarin de overledene getrouwd was/geregistreerd partnerschap had en er geen testament aanwezig is. In welke situaties u welke documenten nodig zou kunnen hebben verklaring van erfrecht , kunt u hier controleren. De bank bepaalt in alle gevallen welke documenten u nodig heeft.
Als de overledene een executeur heeft benoemd in zijn testament, dan mag deze zelfstandig de bankrekening van de overledene gebruiken. Ook daarvoor is een akte van de notaris nodig. Dit heet een verklaring van executele. Hierin staat wie er overleden is en wie er is aangesteld als executeur en wat zijn bevoegdheden zijn, maar er wordt vaak niet aangegeven wie alle erfgenamen zijn. Dit is één van de redenen waarom deze verklaring meestal goedkoper is. Goed dus om uit te zoeken of u eventueel aan deze verklaring genoeg heeft.