Hoe kies ik een energiecontract?

Als u wilt besparen op energiekosten of meer zekerheid wilt over uw energierekening, is het verstandig om te kijken welk contract het beste bij u past. Bij een vast contract blijven de tarieven langere tijd gelijk, bij andere contracten veranderen de tarieven regelmatig, soms zelfs per uur. Zo kiest u een contract dat goed bij u past.

Wat voor u het beste energiecontract is, hangt van veel zaken af. Gebruikt u veel stroom, bijvoorbeeld omdat u een warmtepomp of een elektrische auto heeft? Dan is een voordelig stroomtarief voor u heel belangrijk. Heeft u zonnepanelen op uw dak? Dan is het belangrijk om te weten wat uw energiebedrijf betaalt voor opgewekte stroom die u teruglevert. Kunt u schommelingen in uw energierekening moeilijk opvangen met uw inkomen? Dan is de zekerheid van vaste tarieven voor u belangrijk.

Variabele tarieven

Bij een contract met variabele tarieven veranderen de tarieven meestal twee keer per jaar, rond 1 juli en 1 januari. Het mag ook vaker. Als de prijzen sterk stijgen, kunnen variabele tarieven iedere maand omhoog gaan. Wilt u dat niet, dan kunt u een modelcontract nemen. Met dit contract mag de energieleverancier de tarieven niet meer dan twee keer per jaar veranderen. Alle energieleveranciers moeten een modelcontract aanbieden.

Zekerheid met een vast contract

Veel mensen vinden zekerheid over de energietarieven belangrijk. Daarom kiest ongeveer de helft voor een contract voor een bepaalde tijd met vaste tarieven. Dit contract is een tijdje weggeweest, maar sinds begin 2023 kunt u weer vaste contracten afsluiten. De gas- en stroomprijs staan dan één, twee of drie jaar vast. In die periode gaat het tarief niet omhoog en niet omlaag. Alleen de transportkosten en de belasting kunnen veranderen. Een contract met vaste tarieven is erg waardevol als energie duurder wordt. Het nadeel van een vast tarief is dat de energierekening niet daalt als energie goedkoper wordt. Een vast tarief hoeft dus niet de voordeligste keuze te zijn. Het geeft wel de meeste zekerheid dat de energierekening ongeveer gelijk blijft.

Opzegboete

Tot 1 juni 2023 was het mogelijk om van een vast contract over te stappen naar een andere leverancier om een contract af te sluiten met lagere, vaste tarieven. U moest daarvoor wel een boete betalen, maar die was veel lager dan het voordeel van de overstap. Overstappen leverde u dus een besparing op. Dat is nu veranderd. Als u nu een contract opzegt voordat het is afgelopen, moet u een hogere boete betalen. De boete is meestal even hoog als het voordeel van de overstap. U komt dus niet zo makkelijk meer van een vast contract af.

Daarom is het nog belangrijker om een goede keuze te maken. Als de prijzen dalen, kan het de moeite waard zijn om nog even te wachten met het afsluiten van een contract voor bepaalde tijd. U blijft dan nog een tijdje een variabel tarief betalen. Dalen de prijzen verder, dan sluit u later een contract met vaste, lagere tarieven af. Wacht niet te lang, want de energieprijzen kunnen ook weer stijgen. Als u een contract met een variabel tarief opzegt, hoeft u nooit een opzegvergoeding te betalen. Bij een overstap regelt de nieuwe energieleverancier de opzegging.

Dynamisch contract

De tarieven van een dynamisch contract kunnen per uur veranderen. Dat is vooral interessant als u zelf kunt bepalen wanneer u veel energie verbruikt, bijvoorbeeld omdat u een elektrische auto heeft en u zelf kunt bepalen wanneer u de auto oplaadt. Bij een dynamisch energiecontract hangen de gas- en stroomtarieven af van het aanbod. Is er veel aanbod van stroom, bijvoorbeeld op winderige en zonnige dagen, dan is de prijs laag. De gasprijs geldt voor de hele dag, de stroomprijs wordt per uur vastgesteld. De afgelopen jaren was het gemiddelde dynamische tarief lager dan vaste of variabele tarieven. Dat kan ook veranderen. Als de energieprijzen stijgen, gaat de energierekening bij een dynamisch contract direct omhoog.

Zonnepanelen

Met zonnepanelen wekt u op zonnige momenten meer stroom op dan u zelf verbruikt. Maar als de zon niet schijnt, verbruikt u meer dan u opwekt. Het energiebedrijf streept de stroom die u opwekt weg tegen de stroom die u verbruikt. Dat heet salderen. U betaalt alleen voor het verschil. Deze regeling geldt in ieder geval tot 1 januari 2025. Daarna wordt de salderingsregeling afgebouwd, maar de wetswijziging is nog niet definitief.

Heeft u veel zonnepanelen en is het een zonnig jaar, dan kan de stroomrekening negatief zijn. Het energiebedrijf betaalt u dan een vergoeding voor de geleverde stroom. Deze terugleververgoeding verschilt sterk per energieleverancier. Het kan veel geld schelen om hier goed naar te kijken als u een energieleverancier kiest.

Zelf energie opwekken in een energiecoöperatie

Overal in het land bestaan energiecoöperaties. Een coöperatie bestaat uit een groep inwoners van een bepaalde gemeente die samen energie opwekken met eigen zonnepanelen en windmolens. Een coöperatie heeft leden en een bestuur. De leden beslissen over de plannen en activiteiten. In 2022 waren er 705 energiecoöperaties met samen meer dan 120 duizend leden. In bijna 86 procent van de gemeenten is een energiecoöperatie actief. Op Hieropgewekt.nl staat een overzicht van de energiecoöperaties. Meestal kunt u voor een paar tientjes lid worden of voor een paar honderd euro mede-eigenaar worden van een zon- of windproject. Het verschilt per project en per coöperatie hoeveel energie er wordt opgewekt en wat de terugverdientijd is. Vraag na bij uw gemeente welke mogelijkheden er in uw omgeving zijn, of u mee kunt doen en wat de voordelen en risico's zijn.