Hoe regelt u uw pensioen als u zelfstandige bent?

Steeds meer mensen werken als zelfstandige zonder personeel, ook wel zzp’er genoemd. Misschien bent u ook gestopt met uw baan en op latere leeftijd voor uzelf begonnen. Als u zzp’er bent, moet u zelf voor uw pensioen zorgen. Op welke manieren kunt u dat doen?

Bijna alle werknemers bouwen verplicht pensioen op via hun werk. Voor zzp’ers geldt dit niet. Als u zzp’er bent, moet u zelf uw pensioen regelen. Er zijn verschillende manieren om een eigen pensioenpotje op te bouwen.

Pensioen opbouwen met belastingvoordeel

Bij de meeste banken en verzekeraars en bij sommige beleggingsinstellingen kunt u sparen of beleggen voor uw pensioen op een speciale rekening. U kunt deze rekening alleen gebruiken voor uw pensioen. U kunt het geld dus niet voor die tijd opnemen. Elke maand, elk jaar of wanneer u het geld kunt missen, stort u geld op deze rekening. Dit geld staat vast tot uw AOW-datum.

Als u een pensioentekort heeft, mag u de inleg aftrekken van de belasting. Op de website van de Belastingdienst kunt u uitrekenen of u een pensioentekort heeft en hoeveel u mag aftrekken om extra pensioen op te bouwen. Voor deze berekening heeft u uw inkomen nodig. Hoe meer u verdient, hoe meer pensioen u mag opbouwen. Als u ook pensioen opbouwt bij een werkgever, heeft u ook deze pensioengegevens nodig.

Vanaf uw AOW-datum moet u het geld dat u heeft opgebouwd gebruiken voor een lijfrente. Dat kan bij een bank, verzekeraar of beleggingsinstelling die u zelf kiest. U krijgt vervolgens iedere maand een geldbedrag uitgekeerd. Over deze uitkering betaalt u inkomstenbelasting.

Voordelen en nadelen

Op deze manier pensioen opbouwen is voor veel zzp’ers een goede oplossing. U komt zo niet in de verleiding om het geld voor iets anders te gebruiken. U mag het geld vaak wel eerder opnemen als u arbeidsongeschikt wordt. Het is ook een voordelige manier om pensioen op te bouwen, omdat u belastingvoordeel krijgt. U betaalt minder belasting, omdat u het bedrag dat u opzijzet voor uw pensioen mag aftrekken van uw inkomen. Als u pensioen gaat ontvangen, moet u wel belasting betalen over de uitkering. Maar vanaf uw AOW-leeftijd gaat u minder belasting betalen.

Het nadeel van pensioen opbouwen met belastingvoordeel is dat u niet vrij over uw geld kunt beschikken. U moet wachten tot uw AOW-leeftijd en u moet er dan een lijfrente van kopen.  

Uw oude pensioenfonds

Als u eerst werknemer was en daarna als zzp’er begint, kunt u misschien bij uw oude pensioenfonds doorgaan met pensioen opbouwen. Dit mag maximaal tien jaar. De premie mag u aftrekken. U betaalt straks belasting over de uitkering. De meeste zzp’ers kiezen niet voor deze oplossing. Het nadeel is dat u als zelfstandige niet alleen het werknemersdeel van de pensioenpremie moet betalen, maar ook het werkgeversdeel. Dat is voor de meeste mensen te duur.

Zelf sparen of beleggen

U kunt ook zelf geld opzij zetten voor later, bijvoorbeeld op een gewone spaarrekening of op een beleggingsrekening. U krijgt dan geen belastingvoordeel, maar u kunt wel bij uw geld. U kunt zelf kiezen wanneer u het geld wilt gebruiken om uw inkomen aan te vullen.

Lage vaste lasten

U kunt er ook voor kiezen om geld opzij te zetten voor het aflossen van uw hypotheek. Uw woonlasten gaan dan omlaag, zodat u na uw pensionering minder vaste kosten heeft. Ook dat is een manier om aan uw pensioen te werken. Als uw vaste lasten laag zijn, heeft u genoeg aan een lager inkomen.

FOR afgeschaft

Tot en met 31 december 2022 konden zzp’ers elk jaar de FOR (Fiscale oudedagsreserve) gebruiken om een deel van hun winst te reserveren voor hun pensioen. Dit bedrag konden ze aftrekken van de belasting. Als ze met pensioen gingen, moesten ze een lijfrente kopen van het geld dat ze via de FOR gereserveerd hadden.

Heeft u ook gebruik gemaakt van de FOR? En heeft u het bedrag dat u heeft afgetrokken in uw belastingaangifte ook echt apart gehouden? Dat bedrag kunt u gewoon laten staan om er in de toekomst een lijfrente van te kopen. Heeft u het geld niet apart gehouden? Dan moet u er toch belasting over betalen als u met pensioen gaat. Veel zzp’ers vergeten dat. Voor hen is de belastingaanslag een financiële tegenvaller als ze met pensioen gaan. Daarom is de FOR met ingang van 2023 afgeschaft.