Ik word gevolmachtigde. Wat betekent dat voor mij?

In een volmacht legt iemand vast wie er namens hem of haar besluiten mag nemen als hij of zij dat zelf niet meer kan, bijvoorbeeld wegens ziekte. Als u gevolmachtigde bent, mag u namens uw familielid of vriend beslissen en handelen. De volmacht stopt op het moment dat uw familielid of vriend overlijdt.

Welke besluiten u mag nemen, hangt af van de afspraken in de volmacht.

• Als u een bancaire volmacht krijgt, mag u alleen de bankzaken van uw vriend of familielid regelen.
• Met een algemene volmacht mag u bankzaken en andere financiële zaken regelen, zoals het huis van uw familielid verkopen.
• Met een bijzondere volmacht krijgt u een specifieke opdracht, bijvoorbeeld om de auto van uw vriend of familielid te verkopen als hij of zij blijvend in een verpleeghuis is gaan wonen.
• Een levenstestament lijkt op een algemene volmacht, maar gaat verder. Ook medische beslissingen vallen eronder.

Meer over de verschillende soorten volmachten leest u in het artikel Wat is een volmacht?

Zorg dat duidelijk is wat uw bevoegdheden zijn. Krijgt u een bancaire volmacht en is het de bedoeling dat u af- en bijschrijvingen kunt controleren en de saldi van betaal- en spaarrekeningen kunt zien? Dan moet de volmachtgever daar uitdrukkelijk toestemming voor geven. Dat kan hij of zij regelen bij de bank. Krijgt u een algemene volmacht en is het de bedoeling dat u namens de volmachtgever schenkt aan de kinderen? Laat dat dan ook in de algemene volmacht opnemen. Uw vriend of familielid mag deze volmacht zelf schrijven en ondertekenen. Dat heet een onderhandse volmacht. Maar soms is het beter om daarvoor naar de notaris te gaan, bijvoorbeeld om onduidelijkheid te voorkomen.

Als u een algemene volmacht heeft, moet u misschien besluiten nemen waar andere mensen het niet mee eens zijn. Stel dat uw familielid of vriend elk jaar een groot bedrag schenkt aan een goed doel. Andere familieleden vinden dat overdreven en zien liever dat u daarmee stopt. Dat kan tot vervelende situaties leiden. Dan helpt het als de notaris de volmacht heeft opgesteld. Een notariële akte helpt ook om zekerheid te geven dat de volmachtgever u uit vrije wil heeft aangewezen als gevolmachtigde. Bij een onderhandse akte ontstaat daar soms twijfel over.

Zorg dat u goed op de hoogte bent van de manier waarop uw familielid zijn administratie heeft georganiseerd. Vraag waar u de administratie kunt vinden, zodat u op het moment dat het nodig is alle geldzaken kunt overnemen. Nog handiger is het om de administratie samen door te nemen, zodat u weet wat u kunt verwachten. Dan heeft u ook de gelegenheid om vragen te stellen als iets niet helemaal duidelijk is.

Als u een algemene volmacht heeft, al dan niet via een levenstestament, neemt u beslissingen namens uw vriend of familielid. Goede beslissingen nemen namens iemand anders kunt u alleen doen als u weet wat die ander wil. Bespreek dit samen. Niet alleen financiële zaken, maar ook wensen op medisch gebied. Zo kunt u als gevolmachtigde doen wat degene die u gemachtigd heeft zelf ook gedaan zou hebben.

Het is verstandig als gevolmachtigde te noteren wat u precies heeft gedaan en wanneer. Als familieleden daar later naar vragen, kunt u laten zien hoe het zit. In een algemene volmacht of in een levenstestament is soms vastgelegd dat u zich moet verantwoorden. Bijvoorbeeld eens per jaar, bij een of twee vertrouwenspersonen van degene die u een volmacht heeft gegeven. Ook kan in de volmacht staat dat u aan de notaris moet laten zien wat u heeft gedaan.

Het kan zijn dat de volmacht in de praktijk nooit wordt gebruikt. Maar het kan ook zijn dat u als gevolmachtigde lastige beslissingen moet nemen en veel werk te doen krijgt. Wilt u dit? Als u hier erg tegenop ziet, kunt u dit het beste eerlijk bespreken met uw familielid of vriend. Het is voor iedereen beter als hij of zij een andere gevolmachtigde aanwijst als u er niet voor voelt. 

In de brochure van de Koninklijke Nederlandse Beroepsorganisatie kunt u lezen waar u bij het opstellen van een volmacht nog meer aan moet denken.