Kan ik met deeltijdpensioen?

Steeds meer mensen willen op latere leeftijd graag minder werken. Eén op de zes mannen van 60 jaar en ouder werkt inmiddels in deeltijd. Dat blijkt uit gegevens van het Centraal Plan Bureau (CPB). Steeds meer mensen gebruiken deeltijdpensioen om het inkomen op peil te houden. Tussen 2012 en 2015 verdubbelde het aantal deelnemers dat bij de pensioenfondsen ABP en PGGM gebruikmaakte van deeltijdpensioen. Bij het ABP maakt 1 op de 9 deelnemers er gebruik van, bij PGGM 1 op de 18.

Deeltijdpensioen betekent dat uw pensioen gedeeltelijk ingaat terwijl u blijft werken. U werkt bijvoorbeeld één of twee dagen minder per week. Voor die dag(en) vult het deeltijdpensioen uw inkomen aan. Deeltijdpensioen is geen wettelijk recht, maar bij veel pensioenfondsen staat het wel in de reglementen. U kunt er alleen gebruik van maken als u pensioen opbouwt bij het pensioenfonds waarvan u ook het deeltijdpensioen wilt ontvangen. Deeltijdpensioen benutten kan op twee manieren. U kunt uw pensioen gedeeltelijk laten ingaan vóór de officiële pensioendatum of erná. In het eerste geval vult het pensioen uw salaris aan. In het tweede geval werkt u langer door en vult uw salaris uw pensioen aan. Beide mogelijkheden hebben voor- en nadelen, die hierna aan bod komen.

Deeltijdpensioen kan een manier zijn om een baan die u zwaar valt, met meer plezier vol te houden. Maar ook als het werken u nog makkelijk afgaat, heeft u misschien graag wat meer vrije tijd. Minder gaan werken kan een goede oplossing zijn, maar u levert dan wel salaris in. Door gebruik te maken van deeltijdpensioen, gaat uw inkomen minder hard achteruit. Het verschilt per pensioenfonds wanneer deeltijdpensioen op zijn vroegst kan ingaan. Dat kan vanaf 55 jaar zijn of vanaf 60 jaar of vanaf uw AOW-leeftijd min 5 jaar. De leeftijd waarop het pensioen kan ingaan staat in het pensioenreglement.

Het loon voor een gewerkte dag is altijd hoger dan pensioen. Door salaris in te ruilen voor pensioen, gaat uw totale maandinkomen dus omlaag in vergelijking met het vroegere salaris. Stel dat u één van de vijf dagen minder gaat werken. Dan ontvangt u één vijfde minder brutoloon. Hiervan wordt maar een gedeelte aangevuld vanuit uw pensioen. Toch kan het bedrag dat u op uw bankrekening krijgt meevallen. Dat komt doordat bij een lager inkomen vaak ook een lager belastingtarief hoort. Netto gaat uw inkomen dus minder achteruit dan bruto. Deeltijdpensioen heeft ook gevolgen voor het ouderdomspensioen dat u later ontvangt. Het deeltijdpensioen gaat namelijk af van het totale pensioentegoed. Wel blijft u pensioen opbouwen in de dagen dat u wel werkt. Maar als u volledig zou blijven werken, zou u méér opbouwen. Wilt u weten hoeveel pensioen u kunt opnemen als u minder gaat werken? Het antwoord op die vraag hangt af van wat u aan ouderdomspensioen heeft opgebouwd. Bij grote pensioenfondsen kunt u vaak op de website uitrekenen hoeveel deeltijdpensioen u kunt krijgen en wat u dan aan ouderdomspensioen overhoudt. Anders kunt u het navragen bij het pensioenfonds.

Ten eerste zal uw werkgever ermee moeten instemmen dat u minder gaat werken. Uw werkgever mag weigeren, maar hij moet daarvoor wel goede argumenten geven. De Wet aanpassing arbeidsduur noemt een aantal mogelijke redenen. Bijvoorbeeld dat er niemand is om uw werk over te nemen of dat het problemen geeft met het werkrooster. Deeltijdpensioen kunt u aanvragen bij uw pensioenfonds. Als u langer dan vijf jaar voor uw AOW-leeftijd deeltijdpensioen aanvraagt, moet u ook een intentieverklaring ondertekenen. Hiermee verklaart u dat u niet van plan bent uw aantal werkdagen weer te gaan uitbreiden. Dit is een verplichting van de Belastingdienst. Deze verplichting geldt niet als u binnen vijf jaar AOW gaat ontvangen. Kijk voor meer informatie op de website van uw pensioenfonds.

Gaat het werk u nog goed af, dan kunt u deeltijdpensioen ook op of na de pensioenleeftijd laten ingaan. U stopt dan niet helemaal met werken, maar slechts voor één of meer dagen. Als u het deeltijdpensioen al eerder had laten ingaan, kunt u het ook laten doorlopen na de pensioenleeftijd en erbij blijven werken. In het pensioenreglement staat tot wanneer het deeltijdpensioen maximaal mag doorlopen, bijvoorbeeld tot uw zeventigste verjaardag of tot vijf jaar na de AOW-leeftijd. Dit kan een goede manier zijn om u geleidelijk voor te bereiden op helemaal stoppen met werken.

Langer doorwerken betekent dat u meer pensioen overhoudt voor later. Dat komt doordat u voor de dagen dat u nog werkt, het pensioen nog niet nodig heeft. Maar langer doorwerken heeft nog een voordeel: in de dagen dat u blijft werken bouwt u ook nog extra pensioen op. Heeft u in het verleden te weinig pensioen opgebouwd, dan is dit dus een effectieve manier om het pensioen bij te spijkeren. Een voorwaarde is natuurlijk wel dat u fit genoeg bent om het werk vol te houden. Als u langdurig ziek wordt, hoeft u niet te rekenen op doorbetaling.

Doorwerken na de AOW-leeftijd is soms geregeld in de cao. In dat geval loopt het arbeidscontract gewoon door. Wel moet u met uw werkgever afspraken maken over minder gaan werken. Als in de cao staat dat het contract eindigt, dan heeft u toestemming van uw werkgever nodig om te mogen doorwerken. Het is voor werkgevers helemaal niet ongunstig om een AOW-gerechtigde in dienst te houden. Ze hoeven iemand die al AOW ontvangt namelijk maar maximaal 13 weken door te betalen bij ziekte. Ook mogen ze een AOW’er eerder ontslaan. Bovendien is een werknemer die al AOW ontvangt voor hen goedkoper, omdat ze voor deze werknemer geen premies hoeven te betalen voor de AOW, de Werkloosheidswet, Ziektewet en andere sociale verzekeringen. Aan uw pensioenfonds moet u doorgeven dat u nog niet het volledige ouderdomspensioen wilt gaan ontvangen. De meeste pensioenfondsen informeren u ruim voor de pensioendatum over de mogelijkheden. Wilt u weten hoe dat bij uw pensioenfonds is geregeld, kijk dan op de website van de pensioenuitvoerder.