Ik wil geen mantelzorg van mijn kinderen of andere naasten. Wat kan ik zelf regelen?

Vindt u het geen fijn idee om afhankelijk te worden van mantelzorgers? U bent niet verplicht mantelzorg te accepteren. Er zijn ook andere manieren om hulp en zorg te krijgen. Zo regelt u dat.

Heeft u hulp nodig om zelfstandig te kunnen blijven wonen, dan kunt u bij de gemeente om hulp vragen. Voordat u hulp krijgt, vraagt de gemeente altijd of er mensen zijn in uw omgeving die u kunnen helpen, bijvoorbeeld uw kinderen of buren. Maar misschien wilt u helemaal geen hulp van een bekende of van uw kinderen. Daar kunnen veel redenen voor zijn. Misschien wilt u uw kinderen niet belasten, wilt u niet dat ze uw hulpverlener worden, of is de relatie met uw kinderen niet goed. Het maakt niet uit wat de reden is, niemand mag verplicht worden tot mantelzorg. Uw zoon of dochter mag weigeren mantelzorg te geven en u mag ‘nee’ zeggen tegen het aanbod van uw zoon of dochter om voor u te zorgen.

Voor partners ligt dit anders. Woont u met uw partner, dan moet u van hem of haar wel hulp accepteren. Dit heet gebruikelijke hulp en dat valt niet onder mantelzorg. Gebruikelijke hulp is de dagelijkse zorg die huisgenoten elkaar geven omdat ze een huishouden delen.

Verhuizen naar een andere woning

Heeft u thuis hulp nodig omdat u uw huis niet langer alleen kan schoonhouden? Of gebruikt u een rolstoel of rollator en is uw huis daarvoor niet geschikt? Dan kunt u misschien verhuizen naar een woonvorm die speciaal bedoeld is voor ouderen, zoals een levensloopbestendige woning. Dit is een woning die is gebouwd voor 55-plussers en is bedoeld om tot op hoge leeftijd zelfstandig te wonen. Zo’n woning heeft meestal geen trappen, heeft brede gangen en deuropeningen en geen drempels. Vaak is de badkamer ruim, zodat u er ook met een rolstoel in kunt bewegen. Seniorenwoningen zijn te koop en te huur. Voor sociale huurwoningen zijn in veel gemeentes lange wachtlijsten. Het is verstandig om ruim voordat u een seniorenwoning nodig heeft, u hiervoor in te schrijven. U kunt misschien voorrang krijgen op een woning als u of uw partner niet meer veilig kan wonen in het huis waar u nu woont.

Hulp via de Wmo

De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) regelt hulp voor mensen die ondersteuning nodig hebben bij zelfstandig wonen. Voor deze hulp klopt u bij de gemeente aan. Een medewerker van de gemeente beslist na een gesprek met u of u recht heeft op hulp uit de Wmo. Dit wordt ook wel het keukentafelgesprek genoemd.

Er zijn algemene Wmo-voorzieningen, zoals vervoersvoorzieningen of een maaltijdservice. Daarnaast zijn er maatwerkvoorzieningen, die speciaal voor u zijn. Maatwerkvoorzieningen zijn bijvoorbeeld hulp in de huishouding, woningaanpassingen of hulp bij de administratie.

Particuliere hulp

Voor hulp of bepaalde diensten kunt u ook een particulier zorgbureau inschakelen. Denk aan hulp in de huishouding, thuisverpleging of een zorg-au-pair. Dit is iemand die 24 uur per dag bij u in huis is. U kunt ook iemand inhuren die af en toe met u gaat wandelen of naar het museum gaat. Voor een schoonmaakhulp betaalt u bij de meeste bureaus tussen de 20 en 45 euro per uur (2023). De kosten voor een zorg-au-pair liggen tussen de 2000 en 7000 euro per maand. Soms kunt u een vergoeding voor deze kosten krijgen, bijvoorbeeld als u een zorgindicatie heeft. U kunt uw zorgverleners dan betalen uit een persoonsgebonden budget. Als u nog geen indicatie heeft maar wel kunt aantonen dat u de hulp nodig heeft, kunt u de kosten misschien aftrekken via de belastingaangifte.

Ondersteuning van vrijwilligers

In bijna iedere gemeente kunt u vrijwilligers om hulp vragen. Vrijwilligers werken meestal gratis of tegen een kleine onkostenvergoeding. Zij kunnen boodschappen voor u doen, helpen bij klusjes of u ergens naartoe brengen. Vraag aan uw gemeente welke vrijwilligersorganisaties er zijn. Ook de kerk heeft vaak actieve vrijwilligers. 

De zorgcoöperatie

In sommige gemeenten is een zorgcoöperatie actief. Dit is een groep bewoners die elkaar binnen een vereniging zorg en ondersteuning geven. U betaalt een klein bedrag per jaar voor uw lidmaatschap. Daarvoor kunt u gebruikmaken van de diensten die de zorgcoöperatie levert. U mag ook meepraten en meebeslissen over het werk van de coöperatie. Is er bij u in de buurt nog geen zorgcoöperatie, dan kunt u erover nadenken of u samen met anderen een zorgcoöperatie wilt starten.