Mantelzorg, wat doet dat met je?

50-plussers die ook mantelzorger zijn, zorgen op de eerste plaats voor hun partner (34 procent) en (schoon)ouders (31 procent), maar ook voor vrienden, buren en andere familie-leden zoals broers en zussen of tantes en ooms. Dit blijkt uit een onderzoek van Plus Magazine uit 2015 onder 514 lezers die mantelzorger zijn.

Wat is het effect van mantelzorg? Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat mantelzorg op de eerste plaats voldoening (54 procent) en dankbaarheid (51 procent) oplevert. Mantelzorgers noemen pas daarna vermoeidheid (32 procent). Een Pluslezer licht toe: “Ik voel een combinatie van voldoening om te kunnen helpen, en verdriet om het naderende einde.” En een ander schrijft: “Ik ben heel blij dat ik mijn man kan helpen zo lang mogelijk zelfstandig te wonen.” De helft van de mantelzorgers vindt het mooi om iets voor een ander te kunnen betekenen. Een positieve bijkomstigheid van mantelzorg is, dat de relatie met degene voor wie wordt gezorgd hechter wordt (64 procent) en het contact beter (63 procent).

Maar er is ook een andere kant. Vier van de vijf mantelzorgers erkennen dat er moeilijke kanten zijn aan het zorgen voor een ander. De aftakeling van degene voor wie wordt gezorgd is zwaar, net als de karakterverandering die met die aftakeling kan samenhangen. Zorgen voor iemand die onaardig, egoïstisch of boos is, is een loodzware opgave. Eén op de vijf ondervraagden is bang dat het op termijn niet vol te houden is om hulp te blijven geven.

Er zijn valkuilen waar menig mantelzorger induikelt, zoals geen ‘nee’ kunnen zeggen (34 procent), niet gemakkelijk los kunnen laten (28 procent) en te veel zorgen maken (25 procent). Ook de dag van een mantelzorger heeft maar 24 uur. En in de uren die u aan de verzorging van uw partner besteedt, kunt u niet tennissen en ook geen rozen kweken.

Ruim de helft van de mantelzorgers heeft minder tijd voor zichzelf dan voorheen. Een derde vindt dat jammer. Hobby’s en uitstapjes schieten erbij in en dat valt niet altijd mee. “Ik word moe en nerveus van het voortdurende gejaag. Ik heb geen tijd meer voor uitgaan of verenigingen. Alleen lezen in bed, om te ontspannen en in slaap te vallen, blijft nog over.”

Hetzelfde geldt voor het onderhouden van vriendschappen. Een derde van de mantelzorgers ziet zijn vrienden of vriendinnen minder vaak dan vroeger, maar houdt wel contact.