Mantelzorgwoning en belasting, dit moet u weten

Als u regelmatig voor iemand zorgt, kan een mantelzorgwoning of zorgkamer een handige oplossing zijn. Als de mantelzorgwoning tijdelijk is, heeft u geen vergunning nodig. Het kan wel gevolgen hebben voor uw belastingaangifte.

Een mantelzorgwoning is een zelfstandige wooneenheid in, aan of bij de eigen woning. Er mogen maximaal twee personen in wonen en er moet minimaal één persoon mantelzorg verlenen of krijgen. De woning mag niet meer worden bewoond als de mantelzorg stopt. Op dat moment moet u de keuken, badkamer en wc verwijderen. U kunt ook de hele woning weghalen.

U kunt ook een zorgkamer laten plaatsen. In een zorgkamer kunt u niet zelfstandig kunt wonen. Een zorgkamer bestaat alleen uit een slaapkamer met of zonder badkamer. Er is dus geen keuken en ook geen woongedeelte. Daarom mag de zorgkamer blijven staan als de mantelzorg stopt.

Financiering

Heeft u een lening nodig voor een mantelzorgwoning of zorgkamer die in de tuin komt te staan? Dan is de hypotheekrente daarvoor niet aftrekbaar. De kosten van de woning zelf zijn ook niet aftrekbaar als zorgkosten.

U kunt ook uw eigen woning verbouwen en verdelen in twee zelfstandige woningen met een afsluitbare deur die beide woningen verbindt. Dit wordt ook wel een kangoeroewoning genoemd. Zo’n verbouwing is niet overal toegestaan. Vraag daarom eerst bij uw gemeente of dit mag. Als u een lening nodig heeft voor een verbouwing tot kangoeroewoning, mag u de hypotheekrente niet aftrekken. De kosten van de verbouwing zijn ook niet aftrekbaar als zorgkosten. De nieuwe zelfstandige wooneenheid krijgt voortaan een andere behandeling in de belastingaangifte. De nieuwe woning zit niet langer in box 1, maar in box 3. Over dit deel van de woning kunt u geen hypotheekrente meer aftrekken. De waarde van de woning wordt belast als vermogen, samen met bijvoorbeeld uw spaargeld en uw beleggingen.

Eigendom

U kunt een mantelzorgwoning kopen voor uzelf of voor uw ouders. Als u de woning koopt voor uw ouders en deze op uw grond laat zetten, bent u de eigenaar. Koopt u de mantelzorgwoning voor uzelf en laat u deze woning op de grond van één van uw kinderen zetten, dan wordt het kind automatisch eigenaar van de woning. U kunt dit voorkomen door bij de notaris opstalrecht en/of erfpachtrecht te vestigen. De mantelzorgwoning krijgt dan een zelfstandige status van de gemeente. Vraag bij de gemeente naar de mogelijkheden. Het gevolg is dat u voor de mantelzorgwoning gemeentelijke lasten moet betalen.

Voor een zorgkamer is dit anders. Een zorgkamer hoort bij het huis en kan daarom geen andere eigenaar hebben. U hoeft er dus ook niet aparte gemeentelijke belastingen voor te betalen.

WOZ-waarde

Een mantelzorgwoning is tijdelijk. Daarom heeft een mantelzorgwoning voor de wet Waardering Onroerende Zaken (WOZ) meestal geen zelfstandige status. De hoofdwoning en de mantelzorgwoning worden voor de WOZ dus gezien als één. De mantelzorgwoning heeft dus geen invloed op de WOZ-waarde.  

Maar als de hoofdwoning en de mantelzorgwoning verschillende eigenaren hebben, hebben de woningen allebei een zelfstandige status en in dat geval ook beide een eigen WOZ-waarde.

Een aan het huis gebouwde zorgkamer kan de WOZ-waarde van de woning wel verhogen. Dat komt omdat de zorgkamer niet tijdelijk is, maar onderdeel blijft van de woning. Ook als de mantelzorg gestopt is.

Een kangoeroewoning bestaat uit twee aparte wooneenheden, die ieder hun eigen WOZ-waarde hebben.

Hoe lager de WOZ-waarde, hoe lager de belastingen.

Fiscaal partner

U kunt maar van één ander persoon fiscaal partner zijn. Als u een fiscaal partner heeft en u zet een mantelzorgwoning in de tuin voor uw ouders, dan verandert dat niets aan uw fiscaal partnerschap. Dat is anders als uw vader of moeder bij u in een mantelzorgwoning woont en u bent een alleenstaande met een minderjarig kind. De Belastingdienst ziet de twee volwassenen dan als fiscaal partner. Dat kan voordelig zijn, omdat u dan hogere vrijstellingen heeft voor de vermogensbelasting. Bij de inkomstenbelasting kunnen fiscaal partners gemeenschappelijke inkomsten en aftrekposten verdelen. Fiscaal partnerschap kan ook gevolgen hebben voor toeslagen.

AOW

De hoogte van de AOW is afhankelijk van uw woonsituatie. Als u of de bewoner van de mantelzorgwoning AOW krijgt, is het goed om uit te zoeken wat de financiële gevolgen kunnen zijn. Ook voor andere uitkeringen kunnen er gevolgen zijn.