Samenwonen om te kunnen mantelzorgen, is dat een goed idee?

Als u vaak zorgt voor uw vader of moeder, heeft u misschien wel eens nagedacht over de mogelijkheid  om samen in één huis te gaan wonen of een mantelzorgwoning in de tuin te maken. Dat heeft veel voordelen, maar ook nadelen. Waar moet u aan denken als u voor die keuze staat? De Mantelzorglijn informeert mantelzorgers dagelijks over dit soort vragen. We vroegen hen naar de mogelijkheden, de voor- en de nadelen.

Gaan samenwonen met uw vader en/of moeder kan op verschillende manieren. Als uw huis groot genoeg is, kunt u in uw eigen huis misschien ruimte maken. Of misschien kunt u juist intrekken bij uw ouder(s), eventueel na een verbouwing. Als er plaats is in de tuin van één van u beiden, kunt u denken aan een mantelzorgwoning. Of u kunt op zoek gaan naar een nieuwe woning waar u samen kunt wonen, bijvoorbeeld een kangoeroewoning.

Voordelen

Samen op één adres wonen heeft veel voordelen, vooral als u nu ver van uw ouder(s) af woont.
  • Minder reistijd. Die tijd kunt u voortaan aan extra zorg besteden of juist fijn voor uzelf houden.
  • Minder reiskosten. Benzinekosten of kosten voor het openbaar vervoer kunnen behoorlijk oplopen voor mantelzorgers. Dit geld houdt u in uw portemonnee als vader of moeder in huis of in de tuin woont.
  • Minder zorgen. Als mantelzorger weet u hoe het is als u niet bij uw vader of moeder kunt zijn. Zou het wel goed gaan? Zou hij wel aan zijn medicijnen denken? Zou ze niet gevallen zijn? In uw eigen huis kunt u gewoon even gaan kijken hoe het gaat.
  • Snellere reactie. Als er iets gebeurt, kunt u snel bij ze zijn. Zo bent u altijd op tijd bij een noodsituatie.
  • Minder moeite. Zorgen voor iemand in huis is makkelijker dan zorgen voor iemand op afstand. Vaak op en neer reizen kan heel vermoeiend zijn, zeker als u daarbij ook nog het gevoel heeft niet genoeg te kunnen doen. Samenwonen met iemand voor wie u zorgt kan dan meer rust geven.
  • Stevigere band. Doordat u elkaar meer ziet en meer met elkaar deelt, kan de band verstevigen. Als u ook een partner en kinderen heeft, kan hetzelfde gelden voor hun band met hun schoonouder, opa of oma. Het samenwonen wordt daarmee voor hen ook een waardevolle ervaring.

Nadelen

Als u overweegt om te gaan samenwonen met een ouder heeft u waarschijnlijk een goede band met elkaar. Anders zou u niet op dit idee komen. Toch is het goed om vooraf goed na te denken over dit besluit, want er kunnen ook een aantal nadelen zijn.
  • U en uw ouder leveren allebei privacy in. U gaat dingen zien van elkaars leven, die u daarvoor niet zag. Misschien gaat uw vader of moeder zich bemoeien met uw leven of met dat van uw kinderen. En misschien ontvangt uw vader of moeder wel bezoek dat u niet ziet zitten. Hoe reageert u daarop?
  • Uw ouder krijgt waarschijnlijk steeds meer behoefte aan zorg. Wilt u ook dan die zorg blijven geven? En wat verwacht uw ouder van u?
  • Als uw ouder bij u woont, is het lastiger om de zorg te delen met broers en zussen. Zij verwachten nu waarschijnlijk dat u alles doet. Als zij op bezoek komen, bent u misschien ook degene die voor de koffie zorgt. Hoe kijkt u daar tegenaan?
  • Uw gezinsleden merken misschien minder van de voordelen en meer van de nadelen. Ze vinden misschien dat u wel erg veel tijd en aandacht aan de zorg besteedt. Of ze vinden dat uw vader of moeder teveel een beroep doet op hen. Het is dan ook erg belangrijk om hier vooraf goede afspraken over te maken met elkaar.

Afspraken maken

Als u besluit met uw ouder(s) te gaan samenwonen, is het goed om duidelijke afspraken met elkaar te maken en uw verwachtingen uit te spreken. Bedenk ook dat u afspraken altijd op een later moment kunt herzien.
  • Wilt u iedere dag samen eten of alleen op bepaalde dagen?
  • Deelt u de woonkamer met elkaar of heeft u gescheiden woonkamers?
  • Deelt u de tuin met elkaar?
  • Hoe gaat u om met vakanties? Wie neemt dan de zorg over?
  • Loopt u ongevraagd bij elkaar naar binnen of belt u eerst aan?
  • Welke andere zorg schakelt u in? Als uw ouder hulp nodig heeft bij het wassen en aankleden bijvoorbeeld, kunt u daarvoor hulp vragen aan de wijkverpleging. U hoeft dat als mantelzorger niet zelf te doen. Houd er wel rekening mee dat u geen huishoudelijke hulp kunt krijgen via de gemeente als uw ouder op hetzelfde adres woont als u.
Bespreek de nieuwe situatie ook met u partner en eventuele nog inwonende kinderen en maak ook met hen afspraken.
  • Bent u de enige in het gezin die uw ouder(s) helpt, of helpen de andere gezinsleden ook mee?
  • Kunnen andere gezinsleden misschien taken van u overnemen, zodat de last niet alleen bij u komt te liggen?
  • Als u hulp kunt gebruiken, waarmee dan? En wat zouden anderen het liefst doen?
Als u deze onderwerpen af en toe met elkaar bespreekt, kunt u overbelasting voorkomen.

Andere gevolgen

Samenwonen met één of twee ouders kan gevolgen hebben voor uitkeringen en toeslagen. U leest er meer over in het artikel Met volwassen kinderen in huis wonen, is dat een goed idee? Ook op de website van MantelzorgNL vindt u veel informatie over mantelzorg en wonen.