Wat regelt de Wet langdurige zorg (Wlz)?

Voor mensen die voortdurend (intensieve) zorg nodig hebben, is de Wet langdurige zorg (Wlz) in het leven geroepen. Denk aan chronisch zieken, kwetsbare ouderen en mensen met een ernstige geestelijke, lichamelijke beperking of aandoening. U heeft recht op zorg op grond van de Wlz wanneer u door uw aandoening of beperking of door een verstandelijke, lichamelijke of zintuiglijke handicap behoefte heeft aan permanent toezicht of aan 24 uur per dag zorg om ernstig nadeel voor uzelf te voorkomen.

Alle volwassenen en kinderen die rechtmatig in Nederland wonen, kunnen aanspraak maken op Wlz-zorg. Ook mensen die niet de Nederlandse nationaliteit bezitten, maar die wel in Nederland belasting en premies betalen, hebben hier recht op.

Wat is langdurige zorg precies? Bij langdurige zorg gaat het om zorg voor mensen die voortdurend intensieve zorg nodig hebben. Er zijn verschillende manieren om langdurige zorg te ontvangen: binnen een instelling zoals een verpleeghuis of gehandicapteninstelling, kleinschalige woonvorm of thuis.

De Wlz regelt dan alles wat u nodig heeft. Zoals:

• Verblijf in het verpleeghuis;
• Persoonlijke verzorging en verpleging. Dit is bijvoorbeeld hulp bij het aankleden en wassen.
• Medische zorg. Bijvoorbeeld behandeling van uw aandoening of beperking. Of een bezoek aan de huisarts, fysiotherapeut of psycholoog.
• Dagbesteding. Het gaat bijvoorbeeld om zinvolle dagbesteding in een activiteitencentrum. Maar ook om begeleid vrijwilligerswerk of sport voor mensen met een verstandelijke handicap .
• Vervoer naar de plek van behandeling, zoals bijvoorbeeld vervoer naar het ziekenhuis of de dokter.
• Hulpmiddelen. Denk aan een rolstoel of medicijnen.

Als het thuis echt niet meer gaat, dan is de eerste stap om uw zorgvragen te bespreken. Dit kunt u doen met bijvoorbeeld uw huisarts of wijkverpleegkundige. U kunt ook gebruik maken van een cliëntondersteuner. Dit is gratis. Cliëntondersteuning kunt u aanvragen bij de gemeente. Ook het zorgkantoor kan u helpen met uw vragen.

Om zorg vanuit de Wlz te kunnen krijgen, heeft u altijd een indicatiebesluit van het Centrum indicatiestelling zorg (CIZ) nodig. Hierin staat welke zorg u nodig heeft. Op de website van het CIZ kunt u eerst een Wlz-check doen om te kijken of u in aanmerking kan komen voor zorg vanuit de Wlz.

Het CIZ levert dus zelf geen zorg. Zij kijken alleen of u in aanmerking komt voor de Wlz. En, als dit het geval is, welke zorg passend is. 

Is uw aanvraag afgewezen? Dat betekent dat het CIZ vindt, dat u geen 24-uurszorg nodig heeft. Het is mogelijk dat uw gewenste zorg niet vanuit de Wlz, maar vanuit de Zorgerzekeringswet (Zvw) wordt geregeld. In dat geval kunt u uw zorgverzekeraar of gemeente benaderen.

Weet u niet waar u moet zijn voor hulp? De website Regelhulp is een wegwijzer van de overheid voor iedereen die zorg en ondersteuning nodig heeft.

U ontvangt van het CIZ een brief waarin staat of u wel of niet in aanmerking komt voor Wlz-zorg: het 'indicatiebesluit'. Ook staat hierin uw zorgbehoefte. Dit noemen we het 'zorgprofiel'.

Het CIZ brengt het zorgkantoor in uw regio op de hoogte van het besluit. Het zorgkantoor is er voor vragen over langdurige zorg, voor advies en hulp bij het regelen. Zij nemen contact met u op. Samen met u kijken ze naar uw wensen. Hoe wilt u wonen? Kunt u nog thuis blijven woen? Welke zorg past hierbij? Het zorgkantoor geeft hulp en advies bij dit soort vragen. Heeft u op het aanvraagformulier aangegeven dat u uw zorg zelf wilt inkopen met een persoonsgebonden budget (pgb)? Ook hier kan het zorgkantoor u meer over vertellen.

24-uurszorg krijgt u in principe in een verpleeghuis. Wilt u liever thuis blijven wonen? Dat kan. U kunt Wlz-zorg ook thuis krijgen, maar alleen als de kosten niet hoger zijn dan bij een verblijf in het verpleeghuis. En bovendien moet de zorg thuis 'verantwoord' en 'doelmatig' zijn. Uiteindelijk bepaalt het zorgkantoor of zorg thuis haalbaar is. Een zorgkantoor regelt de Wlz zorg namens de zorgverzekeraars. In elke regio in Nederland staat een zorgkantoor, er zijn in totaal 31 zorgkantoren. Wat is een zorgkantoor bij u in de buurt? 

Een van de vormen van zorg thuis is het Volledig Pakket Thuis (VPT). Het Volledig Pakket Thuis wordt verzorgd door een zorginstelling in uw buurt. Uw zorgverzekeraar betaalt deze 24-uurszorg in uw eigen huis. U maakt er gebruik van als u in uw eigen huis blijft wonen, terwijl u een indicatie heeft voor opname in een verpleeghuis. Het pakket bevat onder meer persoonlijke verzorging, verpleging, huishoudelijke hulp, vervoer en begeleiding naar arts en ziekenhuis, een alarmeringssysteem en maaltijden. U betaalt een eigen bijdrage die lager is dan bij opname in een verpleeghuis.

Een variant op het Volledig Pakket Thuis, is het Modulair Pakket Thuis (MPT). Het verschil is dat niet één zorginstelling alle noodzakelijke zorg en ondersteuning levert, maar dat u hulp krijgt van verschillende zorgaanbieders. De afspraken worden beschreven in het zorgplan. Dit heet een Modulair Pakket Thuis (MPT). U krijgt de zorg waarvoor u een Wlz-indicatie heeft, behalve de maaltijden. En de huur of de hypotheek van uw woning moet u zelf blijven betalen. Het is mogelijk om de zorg zelf in te kopen met een persoonsgebonden budget (pgb).

Als u het niet eens bent met het indicatiebeslut, dan kunt u een bezwaarschrift indienen. Hoe? Dat kunt u lezen in op de website van het CIZ.

Het persoonsgebonden budget is een geldbedrag waarmee u zelf zorg inkoopt. U bepaalt zelf welke zorgverleners u inhuurt. U legt de afspraken met de zorgaanbieders vast in zorgverleningsovereenkomsten. De Sociale Verzekeringsbank (SVB) controleert de afspraken en betaalt de zorgverleners uit.

In een zorgplan staan de afspraken die u met uw zorginstelling maakt over uw zorg en ondersteuning. Voor alle mensen die toegang hebben tot de Wlz moet er een zorgplan zijn. Dat staat in de Wet langdurige zorg (Wlz).

U maakt het zorgplan samen met uw zorgaanbieder, bijvoorbeeld het verpleeghuis of de thuiszorgorganisatie bij u in de buurt. Dit moet uiterlijk 6 weken nadat de zorg is gestart. In een gesprek met uw zorgverlener bespreekt u uw wensen en behoeften, maar ook uw mogelijkheden en beperkingen. U maakt de afspraken samen. Deze afspraken legt de zorgaanbieder vast in een zorgplan. Afspraken over verpleging en begeleiding, uw dagbesteding, maar ook de hulp van uw familie of vrienden (mantelzorg). Uw zorgaanbieder bespreekt het zorgplan minstens 1 keer per jaar met u of uw vertegenwoordiger.

De Wet langdurige zorg regelt de financiering voor deze zorg. Alle inwoners van Nederland zijn automatisch verzekerd voor de Wlz via de premie volksverzekering. Maar daarnaast betaalt u vanaf 18 jaar een eigen bijdrage. Ook als u ervoor kiest om de zorg thuis te ontvangen. Voor zorg met verblijf zijn er twee soorten eigen bijdragen.  De eerste 4 maanden betaalt u meestal een lage eigen bijdrage. Daarna hangt het van uw persoonlijke omstandigheden af of u een lage of hoge bijdrage gaat betalen. Dit is onder andere afhankelijk van uw inkomen, vermogen, leeftijd en gezinssamenstelling. Blijft u thuis wonen? Dan betaalt u bijvoorbeeld ook een lage eigen bijdrage, omdat u dan de kosten van uw eigen huis nog heeft.

Het Centraal Administratie Kantoor (CAK) berekent uw eigen bijdrage. U kunt zelf ook berekenen hoe hoog uw eigen bijdrage is met de rekenhulp op de website van het CAK. Dit bedrag kan wel afwijken van het bedrag dat u uiteindelijk moet betalen. De berekening geeft namelijk alleen een globale indicatie. U betaalt de eigen bijdrage vanaf het moment dat u naar de instelling gaat. Of vanaf het moment dat u de zorg thuis ontvangt.  U ontvangt maandelijks een rekening met het bedrag dat u moet betalen. Als u vragen heeft over de eigen bijdrage van de Wlz kunt u contact opnemen met het CAK. www.hetcak.nl