Welke medicijnen vergroten de kans op vallen?

Spierkracht en balans worden minder als u weinig beweegt. Daardoor wordt het moeilijker om over een drempel te stappen of uit een stoel op te staan. Vaak duurt het even voordat het lichaam zich aanpast nadat u bent opgestaan uit een stoel. Daardoor kunt u duizelig worden en vallen. Bepaalde medicijnen vergroten die kans.

De gevolgen van een val kunnen ernstig zijn. Zorg dus dat u weet of uw medicijnen bijwerkingen hebben, waardoor u makkelijker kunt vallen.

Door slaap- en kalmeringsmiddelen ontspannen de spieren en kunt u suf worden. Er is een verschil tussen slaapmiddelen met een korte werking en met een langere werking.

Kortwerkende slaappillen, zoals temazepam en zolpidem, helpen om in slaap te komen en zijn de volgende ochtend meestal uitgewerkt. Hierbij bestaat vooral ’s nachts risico op vallen, als u opstaat om naar de wc te gaan bijvoorbeeld.

Langwerkende middelen, zoals nitrazepam, helpen om door te slapen. Het kan zijn dat u hiervan de volgende ochtend nog steeds suf bent. De kans op vallen bestaat dan ook overdag. Als u wat ouder bent, kunt u hier extra gevoelig voor zijn. Het is daarom verstandig om met een lage dosis te beginnen.

Van een paracetamol of ibuprofen wordt u niet snel suf. Dat risico bestaat wel bij zware pijnstillers, zoals morfine, oxycodon, tramadol en fentanyl. Zeker als u deze medicijnen gebruikt in combinatie met slaapmiddelen. Let dan extra op en vraag advies aan uw dokter of apotheek.

Veel geneesmiddelen tegen een hoge bloeddruk en hartproblemen kunnen u duizelig maken. Hieronder vallen ook plaspillen, die u soms moet gebruiken als u te veel vocht vasthoudt. U kunt hier duizelig van worden bij het opstaan uit een stoel of uit bed. Neem daarom plaspillen ’s ochtends in en niet ’s avonds, zodat u ’s nachts niet het bed uit moet om te plassen.

Ook van medicijnen tegen een hoge bloeddruk kunt u duizelig worden. Dit zijn bijvoorbeeld bètablokkers. U kunt hiervan ook suf en licht in het hoofd worden, waardoor u het gevoel krijgt bijna flauw te vallen. De bijwerkingen van deze medicijnen worden minder als het lichaam gewend is aan een lagere bloeddruk. Houd daar rekening mee als u overstapt op een nieuw middel of naar een hogere dosis.

Veel antidepressiva maken suf en verhogen de kans op vallen, vooral mirtazapine en amitryptiline. Mitarzapine in een heel lage dosis wordt vaak als slaapmiddel voorgeschreven. Ook antipsychotica hebben een verhoogd valrisico, net als anti-epileptische medicijnen. Deze laatste worden vaak voorgeschreven bij migraine of neuropathische pijn. Ze maken suf en slaperig, vooral carbamazepine en topiramaat. Overleg met uw arts wat de beste dosering voor u is en op welk tijdstip u het beste de medicijnen kunt innemen.

Hoe meer medicijnen u gebruikt, hoe groter het valrisico is. Medicijnen kunnen elkaar versterken. Bepaalde combinaties van geneesmiddelen zijn zelfs gevaarlijk. Vraag daarover advies aan uw arts of apotheek. Misschien kan de dosering worden aangepast of zijn er andere medicijnen die u wel goed kunt combineren.

Probeer zoveel mogelijk in beweging te blijven. Spieren hebben oefening nodig om sterk te blijven. U hoeft er niet voor naar de sportschool. Een eindje wandelen, een boodschap doen, rek- en strekoefeningen doen in een stoel of in bed kan al genoeg zijn.

Zorg ook dat uw huis veilig is. Laat bijvoorbeeld geen losse snoeren over de vloer lopen waarover u kunt struikelen. Ook losliggende kleedjes, bijzettafeltjes, krantenbakken of krukjes kunnen gevaarlijk zijn.