Werk en mantelzorg: een lastige combinatie

Een op de vier werknemers is mantelzorger voor hun partner, een ziek familielid, een vriend of een kennis. Dat betekent bijvoorbeeld dat u als werknemer niet altijd stipt op tijd kan beginnen of soms tussendoor weg moet voor ziekenhuisbezoeken of noodsituaties thuis.

Werkgevers verwachten dat de combinatie van werk en mantelzorg de komende jaren steeds problematischer zal worden. Steeds meer mensen werken immers langer door en de bezuinigingen op de zorg eisen hun tol. Maar er zitten grenzen aan de ruimte die werkgevers kunnen geven, zeker bij kleine bedrijven. 'Vooral kleine bedrijven worstelen met een werknemer die minder inzetbaar is", aldus woordvoerder Mieke Ripken van de werkgeversorganisatie VNO-NCW en MKB-Nederland in de Volkskrant. "Werkgevers zijn geen boemannen. Maar we moeten ervoor uitkijken dat het probleem van de één automatisch het probleem van de ander wordt. Een werkgever kan niet altijd aan alle wensen voldoen, hoe graag hij dat ook zou willen."

Praat erover! Vertel uw collega's over uw situatie. Praat ook met uw werkgever of leidinggevende. Bespreek samen de mogelijke effecten voor uw werkzaamheden. Dat is een grote stap. Maar in bedrijven waar openlijk is gesproken over mantelzorg, worden vaak de beste oplossingen gekozen. Stel grenzen, zowel op het werk als privé en blijf in balans. Een goede nachtrust, gezonde voeding, tijd voor ontspanning zijn belangrijk. Schakel hulptroepen in. U kunt niet alles zelf doen. Vraag mensen uit uw omgeving om u te helpen met uw zorgtaken. En tot slot: wees zelf ook flexibel. Ripken: "Mantelzorg brengt ook de werkgever vaak in een lastig parket. Het werk moet wel worden gedaan. Daar wordt de medewerker ook voor betaald."

Werknemers kunnen kortdurend en langdurend zorgverlof krijgen om voor mensen uit hun omgeving te zorgen die ziek zijn of hulpbehoevend zijn. Het gaat om kinderen partner, ouders, grootouders, kleinkinderen en broers en zussen. Maar dit geldt ook voor anderen in uw huishouden of bekenden met wie u een sociale relatie heeft. Bijvoorbeeld de buurvrouw, schoonouders of een vriend. Als iemand in uw omgeving ziek is geworden, kunt u kortdurend zorgverlof opnemen. Langdurend zorgverlof is mogelijk als u iemand in uw omgeving moet verzorgen die langere tijd hulpbehoevend of ziek is. Voorwaarde is dat de verzorging noodzakelijk is en dat u de enige bent die deze zorg kan leveren.  In uw cao kunnen andere afspraken staan over zorgverlof. Als dit zo is, gelden die afspraken. Ook als deze nadelig voor u zijn.

U heeft recht op kortdurend zorgverlof. Dit houdt in dat u binnen een periode van twaalf maanden, twee keer het aantal werkuren dat u per week maakt, kan opnemen voor zorgverlof. Dus als u 32 uur per week werkt, kunt u in twaalf maanden 64 uur kortdurend verlof opnemen. U hoeft dit maximum aantal uren niet in één keer achterelkaar op te nemen, maar kunt dit op meerdere momenten binnen die twaalf maanden doen. Het maximum aantal uren mag u niet overschrijden.

Voor langdurig zorgverlof geldt dat u per twaalf maanden recht heeft op maximaal zes keer het aantal uren dat u per week werkt. Is in uw arbeidsovereenkomst afgesproken dat u 32 uur per week werkt? Dan kunt u dus in twaalf maanden 192 uur langdurend zorgverlof opnemen.