Zes handige eigenschappen voor een mantelzorger

Mantelzorg kan lang duren en veel van u vragen. Deze zes eigenschappen maken het makkelijker om een ander te helpen en zelf op de been te blijven.

U bent mantelzorger als u voor iemand in uw omgeving zorgt. Bijvoorbeeld voor uw partner, vader of moeder, een vriend of de buren. Er zijn verschillende vormen van hulp en zorg die onder mantelzorg vallen. Het overnemen van huishoudelijke taken bijvoorbeeld, zoals wassen, boodschappen doen en schoonmaken. Of iemand begeleiden naar het ziekenhuis. Of helpen met eten, douchen en naar het toilet gaan. Ook als u iemand helpt met geldzaken of de administratie voor iemand doet, valt dat onder mantelzorg. Mantelzorg kan lang duren en veel van u vragen. Daardoor raken veel mantelzorgers overbelast. De volgende tips kunnen het voor uzelf makkelijker maken om voor iemand te zorgen.

1. Blijf rustig, haast u niet

Het heeft weinig zin om degene voor wie u zorgt op te jagen. Hij of zij is niet gezond en alles kost daardoor waarschijnlijk meer tijd. Misschien heeft u die tijd niet altijd en levert dit u stress op. Als u zich gaat haasten, kan de persoon voor wie u zorgt in de war raken. Daardoor kan het aankleden of in de auto stappen nog langer duren. Er zit dus niets anders op dan tijd te maken en rustig te blijven. U kunt zichzelf hier op trainen. Een goede oefening om geduldiger te worden is tot 10 tellen als u zich gehaast voelt. U kunt ook alles bewust langzamer doen. Zo krijgt u zelf ook meer rust in uw hoofd.

2. Verplaats u in de situatie van de ander

Het helpt als u zich kunt inleven in degene voor wie u zorgt. Dat kunt u doen door aandacht te geven, goed te luisteren en vragen te stellen. Als u begrijpt hoe de ander zich voelt en waarom, krijgt u meer begrip voor de situatie en voelt uw naaste zich gesteund en minder alleen.

3. Organiseer en maak een goede planning

Een goede planning is handig voor iedereen, maar voor u als mantelzorger helemaal belangrijk. Het voorkomt bijvoorbeeld dat u in tijdnood komt, te laat op afspraken bent of van alles vergeet. Zoals op tijd medicijnen bestellen of afspraken maken met artsen en hulpverleners. Bent u niet goed in organiseren? Deze tips helpen.

• Bedenk aan het begin van de dag wat u wilt doen.
• Maak een actielijstje van alles wat er moet gebeuren.
• Bepaal wat voorrang heeft en wat kan wachten. Kies de taken die écht vandaag moeten, zoals medicijnen klaarleggen. Minder belangrijke taken, zoals nagels knippen, komen later wel.  
• Plan alles, ook de tijd voor uzelf.
• Plan ruim, zodat er ook tijd is voor onverwachte zaken of een rustig koffiemomentje tussendoor.  

Op deze manier krijgt u ook duidelijkheid. Bijvoorbeeld dat u naast uw werk en de zorg voor uw gezin niet voldoende tijd heeft om alle mantelzorgtaken uit te voeren. Dat is goed om te weten. Want dan moet er misschien iets veranderen en moet er misschien extra hulp komen.

4. Laat los en vraag om hulp

Vindt u het lastig om dingen los te laten? Bijvoorbeeld omdat u het liefst alles perfect doet? Wilt u iedere dag voor uw moeder koken, uw kinderen helpen met hun huiswerk en ook tijd overhouden voor vriendschappen? Dan vraagt u misschien wel het onmogelijke van uzelf. Het is dan de kunst om ‘nee’ te zeggen en los te laten. U hoeft niet altijd zelf de koekjes te bakken of uitgebreid te koken. In de winkel liggen ook koekjes en een restje opwarmen of een kant-en-klaar maaltijd op tafel zetten is ook prima. Vraag anderen om te helpen. Kunnen de kinderen ook af en toe bij oma langs? Kan de buurvrouw de boodschappen doen? Kan de thuiszorg een taak erbij doen? Maak daar gebruik van en schaam u er niet voor.

5. Accepteer dat u zich soms schuldig voelt

Mantelzorg zonder schuldgevoel bestaat niet. U bent drie uur bij uw tante geweest en nog is ze teleurgesteld omdat u vertrekt. Het is nooit genoeg. Laat u hier niet door van de wijs brengen. U doet uw best. Wees duidelijk, dat helpt. Vertel uw tante bijvoorbeeld dat u uiterlijk om vier uur weer weg moet, dan weet ze waar ze aan toe is. En vraag niet teveel van uzelf. U kunt mantelzorg niet volhouden, als u niet af en toe voor uzelf kiest. Schuldgevoel is een onderdeel van mantelzorg. Net als de kleine geluksmomenten, de vermoeidheid en het verlangen om even alleen te zijn. Heeft u echt iets ‘fout’ gedaan? Neem dan uw verantwoordelijkheid. Herstel wat u kunt herstellen, zeg sorry en accepteer de gevolgen.

6. Blijf positief

De moed erin houden is belangrijk als u mantelzorger bent. Pech en slecht nieuws horen er nu eenmaal bij. Dat heeft u niet in de hand. Maar hoe u daarmee omgaat, daar heeft u wel invloed op. Merkt u bijvoorbeeld dat u vaak terugdenkt aan vervelende gebeurtenissen in het verleden? Of bent u bang voor wat u nog te wachten staat? Probeer uw gedachten dan terug te brengen naar nu. Wat is er nu waarvan u kunt genieten of waar u dankbaar voor bent? Sta stil bij de leuke momenten die u heeft met de persoon voor wie u zorgt. U kunt ook terugdenken aan leuke momenten in het verleden. Een dankbaarheidsdagboek helpt daarbij. U kunt hiervoor gewoon een schriftje gebruiken. Schrijf elke avond voor het slapengaan op waar u dankbaar voor bent. Het helpt u om bewust te zijn van wat er wél goed gaat in uw leven en in het leven van degene voor wie u zorgt.