Mantelzorgwoning bouwen zonder doktersverklaring mag steeds vaker

Als u een mantelzorgwoning wilt bouwen in de achtertuin, moet u zich aan regels houden. Daarbij is een medische reden vaak een eis, maar niet altijd. Steeds meer gemeenten vinden het goed als een mantelzorgwoning wordt gebouwd met het oog op de toekomst. Daar is zelfs een naam voor, een pre-mantelzorgwoning.

Sinds 2015 is voor het bouwen van een mantelzorgwoning in de achtertuin meestal geen vergunning nodig. Een belangrijke eis is wel dat de woning echt gebruikt wordt voor mantelzorg. De bewoners moeten dus zorg nodig hebben. Als de gemeente daaraan twijfelt, moet u een verklaring van een huisarts of andere zorgverlener laten zien.

Steeds meer gemeenten vinden een doktersverklaring niet nodig om een mantelzorgwoning toe te staan. Dat geldt bijvoorbeeld voor de gemeenten Berg en Dal, Boxmeer, Goirle, Hardinxveld-Giessendam, Loon op Zand en Nunspeet.

Eisen pre-mantelzorgwoning

Een mantelzorgwoning zonder medische indicatie heet een pre-mantelzorgwoning. Hierin kunt u dus ook wonen als u nog geen zorg nodig heeft. Om een pre-mantelzorgwoning te mogen bouwen, moet u wel een vergunning aanvragen. Voor deze vergunning gelden de volgende eisen.
  • U moet minimaal de AOW-leeftijd hebben bereikt.
  • U moet een bestaand gebouw gebruiken of een nieuw gebouw neerzetten volgens de regels voor bouwen in de achtertuin. Is de tuin niet groter dan 100 vierkante meter, dan mag de mantelzorgwoning maximaal de helft hiervan zijn bijvoorbeeld.
  • De bewoners van de hoofdwoning en van de mantelzorgwoningen moeten een familieband hebben.
  • De woonsituatie in het algemeen mag niet slechter worden.
  • U moet genoeg parkeerruimte hebben op eigen grond.
  • U mag de belangen van bewoners en bedrijven in de omgeving niet schaden.
  • De pre-mantelzorgwoning moet veilig en levensloopbestendig zijn en voldoen aan de eisen in het bouwbesluit.
Dit zijn algemene regels. Iedere gemeente kan daarnaast ook eigen regels opstellen.

Vergunning aanvragen

Een vergunning voor een pre-mantelzorgwoning kunt u aanvragen via het Omgevingsloket online. Het is verstandig om vooraf na te vragen welke eisen uw gemeente stelt, zodat u weet of uw aanvraag kans maakt. Staat uw gemeente pre-mantelzorgwoningen niet toe? Vraag uw gemeente dan om te kijken naar het beleid van andere gemeenten. Misschien wil uw gemeente dan alsnog het beleid versoepelen. Als de gemeente een omgevingsvergunning weigert en u bent het hier niet mee eens, dan kunt u in beroep gaan bij de rechtbank.

Pre-mantelzorgwoning is tijdelijk

Als u de vergunning heeft, mag de pre-mantelzorgwoning maximaal tien jaar blijven staan. Als u in die tien jaar mantelzorg nodig heeft, wordt het gebouw vergunningsvrij. Het wordt dan een gewone mantelzorgwoning. Dat betekent dat het gebouw mag blijven staan zolang de mantelzorg nodig is. Als de mantelzorg ophoudt, moet de mantelzorgwoning weer worden weggehaald. Heeft u een bestaand gebouw verbouwd tot mantelzorgwoning? Dan hoeft u dit niet af te breken, maar u mag het niet langer gebruiken als woonruimte. Een badkamer en keuken moeten er dan uit worden gehaald.