Welk blusmiddel heb ik nodig bij brand in en om het huis?

In 2020 waren er ongeveer 5900 woningbranden in Nederland. Een ongeluk met een kaars, vlam in de pan, roken of kortsluiting. Er zijn allerlei oorzaken waardoor een brand kan ontstaan. Als dat u overkomt, is het fijn als u het vuur snel kunt doven. Hoe en waarmee kunt u dat het beste doen? Risico- en preventie-expert Sjak van Nieuwkuijk van Interpolis geeft advies.

Een woningbrand begint altijd klein. Een tafelkleed dat vlam vat omdat er een kaars op valt bijvoorbeeld. Als u kookt op gas, kan een pannenlap in brand vliegen. Ook met een open haard gebeuren soms ongelukken. Wat moet u dan bij de hand hebben om te voorkomen dat de brand zich verspreidt?

Wat wilt u blussen?

“Het maakt een groot verschil of u een tafelkleed of een vlam in de pan wilt blussen. Voor iedere materiaalsoort is een ander blusmiddel beschikbaar,” legt Sjak van Nieuwkuijk uit. “Veel mensen hebben een blusdeken in huis. Bij een beginnende brand is dat een heel goed middel om het vuur snel te doven. Een blusdeken kunt u bijvoorbeeld gebruiken als een kerststukje vlamvat of bij een klein brandje in de keuken. Maar als de vlam in de pan slaat of als de friteuse brandt, is een blusdeken niet geschikt. Daar heeft u een geschikte brandblusser nodig.”

Soorten brandblussers

Binnen kunt u het beste een sproeischuimblusser gebruiken. Die is makkelijk te bedienen en laat weinig schade achter. Er bestaan ook poederblussers, maar die veroorzaken veel nevenschade. Bovendien kunt u er minder lang mee blussen. Verder moet u erop letten dat de brandblusser geschikt is voor het materiaal dat u wilt blussen. Daarvoor staan op de zijkant van een brandblusser altijd goed zichtbaar één of meer letters van A tot en met F. Dit betekenen de letters.  

A

Geschikt voor het blussen van vaste stoffen, zoals hout, papier en textiel.

B Geschikt voor het blussen van vloeistoffen en vloeibaar wordende stoffen, zoals olie, benzine en vetten.
C Geschikt voor het blussen van gassen, zoals butaan, propaan en aardgas.
D Geschikt voor het blussen van brandbare metalen, zoals magnesium, aluminium en lithium.
E Geschikt voor het blussen van elektrische branden.
F Geschikt voor het blussen van grote hoeveelheden olie en vet met een hoge temperatuur, bijvoorbeeld een friteuse.

Het is niet nodig om voor elk materiaal een andere brandblusser in huis te hebben, want de meeste brandblussers zijn geschikt voor meerdere materialen. Sjak van Nieuwkuijk adviseert één brandblusser te kopen waarop alle drie de letters A, B en F staan. “Daarmee kunt u thuis bijna alle beginnende branden blussen, want het gaat in huis meestal om een vaste stof, een vloeistof of een vlam in de pan. Gasbranden en metaalbranden komen thuis veel minder vaak voor. En als er brand is in de meterkast, is het meestal beter om niet zelf te gaan blussen. Dat is dan te gevaarlijk. U kunt beter uzelf in veiligheid brengen en direct 112 bellen, maar dit geldt natuurlijk voor alle branden.”

Een kleine brandblusser kunt u kopen voor ongeveer 20 euro, onder andere bij bouwmarkten, huishoudwinkels en op internet.

Blussers voor in onverwarmde ruimten

Ook in de schuur of in de garage kan brand ontstaan, bijvoorbeeld als u werkt met elektrisch gereedschap. Het is verstandig om ook daar een brandblusser bij de hand te hebben die geschikt is voor vaste stoffen en vloeistoffen. “Kies in dit soort ruimten voor een poederblusser, of een schuimblusser die vorstbestendig is” raadt Sjak van Nieuwkuijk aan. “Schuimblussers kunnen namelijk niet altijd tegen vorst en zijn dus niet geschikt voor onverwarmde ruimten.”

Formaten brandblussers

Brandblussers zijn te koop in verschillende formaten, zelfs zo klein als een bus haarlak. Die zijn niet zo opvallend en makkelijk mee te nemen. U kunt er een kleine beginnende brand mee onder controle krijgen. Wilt u ook voorbereid zijn op een iets grotere brand, dan kunt u beter een grotere blusser nemen, bijvoorbeeld met een inhoud van twee liter.

Automatische brandblusser

Een brand kan ook ontstaan op een plek waar u het niet meteen door heeft of als u weg bent, bijvoorbeeld bij de wasdroger of in de meterkast. Op die plekken kunt u een automatische brandblusser neerzetten. Deze brandblusser begint automatisch met blussen als die in aanraking komt met vuur.

Blustips

  • Het is belangrijk dat u brand in een zo vroeg mogelijk stadium ontdekt. Zorg daarom voor rookmelders op iedere verdieping en in de buurt van bijvoorbeeld de wasdroger. Om valse meldingen te voorkomen, kunt u in de keuken, schuur of garage het best een hittemelder in plaats van een rookmelder ophangen.
  • Hang een blusdeken in de keuken, die u makkelijk kunt pakken. Heeft u ook een brandblusser, zorg dan dat ook deze makkelijk bereikbaar en te pakken is. Leg een blusdeken of een brandblusser niet achter een kastdeurtje, want daar kunt u misschien niet bij als er brand ontstaat. Hang ze bij voorkeur tegen een muur in het zicht.
  • Controleer regelmatig de houdbaarheid van uw brandblusser. Een kleine schuimblusser voor gebruik in en om het huis gaat iets langer dan drie jaar mee. Een poederblusser kan maximaal vijf jaar meegaan. 
  • Heeft u geen blusdeken bij de hand? Water is in veel gevallen ook een goed blusmiddel. Maar let wel op! Gebruik water nooit bij een vlam in de pan (brandend vet) en ook niet bij een brandend elektrisch apparaat.
  • Een vlam in de pan kunt u doven door voorzichtig het deksel op de pan te schuiven.
  • Is de open haard nog niet helemaal uit als u naar bed wilt of de deur uitgaat? Gooi er een paar scheppen zand op om het vuur helemaal te doven.
  • Maar bovenal: blijf rustig en wees voorzichtig. Uw eigen veiligheid gaat natuurlijk boven alles.